PlayStation 5 review: Sony stelt teleur

Voor deze PlayStation 5 review hebben we drie games uitgeprobeerd. Het voorgeïnstalleerde spel Astro’s Playroom, de nieuwe platformer Sackboy: The Big adventure en het legendarische spel Spider-Man Miles Morales. Om ook zorg te dragen voor een mooi beeld hebben we de nieuwe 75-inch Sony Bravia HX90 (KD-75XH90) ingezet, deze 4K HDR TV werd in juli dit jaar aangekondigd door Sony en is geoptimaliseerd voor de PS5.

Inleiding

De Sony PS5 moet zorgdragen voor een next-gen game console beleving. Sony heeft tal van vernieuwingen doorgevoerd om console-gaming naar een hoger niveau te tillen.

Om te beginnen met de specs. De hardware is beduidend krachtiger dan voorheen, ook is er voor het eerst gebruik gemaakt van een SSD (Solid State Drive), in plaats van een HDD (Hard Disk Drive). Deze vernieuwde vorm van opslag zorgt ervoor dat de console enorm snel is op te starten, ook het laden van game levels en het installeren van nieuwe spellen gaat vele malen sneller dankzij de SSD.

Ook wordt hardwarematige ray-tracing ondersteunt, om prachtige schitteringen en reflecties te kunnen creëren in het spel. Nieuw is ook de ondersteuning voor 3D audio, die moet zorgdragen voor een extra rijke geluidservaring om zo de spelbelevenis nog intenser te maken. De Sony PlayStation 5 is een 8K game console, waarmee het theoretisch mogelijk is om gamebeelden in 8K resolutie @ 60fps te ervaren.

Net zo belangrijk als de nieuwe console is ook de vernieuwde gamepad. Sony heeft namelijk afscheid genomen van de DualShock 4 controller, die bij de PS4 en PS4 Pro geleverd werd. De PlayStation 5 wordt geleverd met één wireless DualSense controller. Nieuw zijn de adaptieve triggers en de haptische feedback, waardoor je veel nauwkeuriger voelt wat je doet in de game.

De DualSense is tevens voorzien van een ingebouwde microfoon, om tijdens het gamen te kunnen praten met je vrienden. De 3.5mm jack is gehandhaafd, waardoor het ook mogelijk is om een gaming headset aan te sluiten. Ook de touchpad, die haar intrede maakte op de DualShock 4, is terug te vinden op de nieuwe PS5 controller.

Prijs & Concurrentie met nieuwste Xbox

De PS5 Digital Edition, zonder schijflade, beschikt over exact dezelfde functies als de standaard PS5 met diskdrive. Het prijsverschil tussen beide modellen is €100. Voor de digitale variant betaal je €400, terwijl de standaard PS5 een adviesprijs van €500 heeft meegekregen.

Wat betreft de concurrentie, het is voor het eerst dat Sony en Microsoft hun game consoles gelijktijdig introduceren. Dit maakt de concurrentiestrijd tussen beide consolefabrikanten extra hevig. Begin deze maand gingen de nieuwe game consoles van Microsoft al in de verkoop. De Xbox Series X is de tegenhanger van de PlayStation 5, deze spelcomputers zijn ook exact gelijk geprijsd. Op papier is de console van Microsoft wel wat krachtiger.

Bij de digitale edities zonder disklade is een groter verschil waarneembaar. Waar Microsoft ervoor heeft gekozen om zijn digitale variant -in de vorm van de Xbox Series S– minder geavanceerd uit te voeren, heeft Sony er juist voor gekozen om beide consoles van dezelfde functies te voorzien. Zodoende is de Xbox Series S ook €100 goedkoper dan de PS5 Digital Edition. Voor €300 kun je de Xbox Series S al kopen, daarmee heeft Microsoft de goedkoopste spelcomputer in handen.

Kan Sony het console universum blijven domineren met de nieuwe PlayStation 5 of zijn de vernieuwingen te beperkt, ten opzichte van de prijs die je ervoor moet betalen? In deze Sony PlayStation 5 review lees je meer over de uitwerking van alle nieuwe functies en de beschikbare games tijdens de lancering.

Design van de PS5 console

Om te beginnen met het ontwerp. Sony heeft haar 5^de generatie spelcomputer een geheel nieuwe vormgeving gegeven. Hoewel de meningen over het wit/zwarte design sterk uiteenlopen staat één ding als een paal boven water: futuristisch ziet de console er zeker uit en groot is die ook!

Enorm groot… de exacte afmetingen van de PS5 zijn: 39 x 10,4 x 26 cm (BxHxD). Ook het gewicht is toegenomen, de spelcomputer weegt 4,5 kilogram. Ter vergelijking, de afmetingen van de PS4 Pro zijn 29,5 x 5,5 x 32,7 cm, deze console heeft een gewicht van 3,3 kilogram. Hoewel er online al tijden over gesproken wordt dat de PS5 behoorlijk wat forser is dan voorheen, viel het formaat mij in de praktijk toch tegen. Het is simpelweg een lomp apparaat om neer te zetten, eentje die een prominente plek zal opeisen in je woonkamer.

Hoewel het wel mogelijk is om de PlayStation 5 horizontaal te positioneren en zodoende in een tv-kast op te bergen, zijn de afmetingen allesbehalve ideaal om in een tv-kast kwijt te kunnen – met name door de breedte. Wat dat betreft heeft Microsoft het praktisch toch beter voor elkaar met de weinig verrassende look van de Xbox Series X (afmetingen: 30,1 x 15,1 x 15,1 cm).

Daar komt bij dat de spelcomputer van Sony een beetje goedkoop aanvoelt, op de mat-witte zijpanelen na. Het glimmende zwarte plastic werkt als een magneet op stof en ook vingerafdrukken zijn hierop goed zichtbaar. Helaas is het hoogglansmateriaal ook behoorlijk gevoelig voor krasjes. Daarnaast zijn de Power en Eject knop veel te klein en ook nog eens in het zwart uitgevoerd. Zodoende zijn deze knoppen dusdanig slecht zichtbaar, dat ik al snel merkte dat ik de power-knop op de tast probeerde te vinden. Het was handiger geweest als Sony had gekozen voor iets grotere knoppen met een handig LED-je erbij.

Net zo storend vind ik het feit dat de witte kleurstelling van de console niet overeenkomt met de kleur wit van de controller. Waar de controller spierwit is, heeft de console een meer wit/grijze kleurstelling – zeker als je de twee apparaten naast elkaar legt is dit verschil goed zichtbaar. In de afwerking had ik zeker meer verwacht van Sony.

Hoewel het bijgeleverde voetje er wel mooi uitziet, is deze alles behalve praktisch en/of stabiel te positioneren. Deze standaard dien je overigens altijd te gebruiken, ongeacht of je de console horizontaal of verticaal gebruikt. Het voetje zorgt er namelijk ook voor dat het apparaat optimaal kan koelen. De warmte die de console produceert wordt via het rooster aan de achterzijde afgevoerd.

Er wordt een schroefje bijgeleverd om de standaard aan de console te kunnen bevestigen – mits je de PS5 verticaal wilt neerzetten. In horizontale positie heb je dat schroefje namelijk niet nodig. Dat resulteert er helaas wel in dat de standaard in horizontale positie ook niet bepaald stevig te bevestigen is, waardoor de console over het voetje heen blijft schuiven.

Een slordige designfout en opnieuw een bevestiging dat deze console het best verticaal gepositioneerd kan worden – waardoor deze dus niet langer stofvrij in een tv-kast gezet kan worden, maar al snel een prominente plek naast je televisie zal innemen. In de voet is wel een handig opbergvakje opgenomen voor het schroefje, zodat je deze niet zo snel kwijt kunt raken als je toch besluit de console horizontaal te positioneren.

Het moge duidelijk zijn, van het ontwerp van de PlayStation 5 ben ik minder te spreken dan ik vooraf gedacht had. Afgezien van de vraag of je het een mooi ontwerp vind, het is simpelweg geen praktisch ontwerp en bovendien te goedkoop afgewerkt. Maar gelukkig gaat het niet alleen om het design van de console. Het is ten slotte geen product dat je continue in je handen houdt, zoals wel het geval is bij de DualSense controller.

DualSense controller met haptische feedback

Sony heeft de PlayStation 5 controller voorzien van dusdanig veel vernieuwingen dat het niet langer binnen de DualShock line-up thuishoort. Daarmee neemt Sony na 23 jaar afscheid van z’n befaamde DualShock controller.

De PS5 DualSense controller is groter uitgevoerd dan voorheen en levert een bijzonder fijne handligging. De wireless controller voelt direct erg natuurlijk aan in je handen en is gemaakt van premium materialen. Waar de console een beetje goedkoop overkomt, voelt de controller juist wel aan als een echte next-gen gamepad.

De voorzijde voelt glad aan, terwijl de achterzijde een wat ribbelige structuur heeft voor een betere grip. Ook als je de gamepad langere tijd in gebruik hebt, zal je niet snel te maken krijgen met handkrampen of andere nare toestanden. De DualSense controller is absoluut een waardige opvolger van de DualShock 4 – en dan hebben we het nog niet eens over de nieuwe functies gehad…

Qua knoppen ziet de Sony DualSense controller er erg vertrouwd uit. Met één klein verschil, de share-knop heeft plaatsgemaakt voor een create knop. Deze biedt dezelfde én extra functionaliteit. Qua vormgeving is het een soort mix van de DualShock 4 en de Xbox One controller. Het moderne, enigszins ronde ontwerp wordt gekenmerkt door een blauwe lichtbalk die aan weerszijden van de touchpad is geplaatst. Dit is een duidelijke upgrade ten opzichte van de lichtbalk die achterop de DualShock 4 te vinden is. Ook is de touchpad veel mooier geïntegreerd dan voorheen.

De haptische feedback en de adaptieve triggers zorgen voor een echte game-sensatie. Dit moet je simpelweg ervaren! Je kunt het beschouwen als geavanceerde variant van de HD Rumble trilfunctie van de Nintendo Switch Joy-Con controllers. Het is ongelofelijk hoe nauwkeurig de trillingen te voelen zijn. Alles wat je doet, waar je overheen loopt, wat je in je handen vasthoudt – elk detail is voelbaar op een andere manier. Dit spectaculaire gevoel wordt nog eens versterkt door het geluid dat de controller produceert tijdens het gamen, middels subtiele geluiden wordt er nadruk gelegd op bepaalde game-gebeurtenissen. Erg creatief bedacht!

De ingebouwde microfoon kan worden ingezet om te chatten met je game-vrienden, deze functie kun je indien gewenst ook eenvoudig uitzetten via de Mute-knop. Sony heeft hier nog wat functies aan gekoppeld, zo wordt je bij het voorgeïnstalleerde spel Astro’s Playroom gevraagd om in de controller te blazen, om zodoende bepaalde functies te activeren – denk bijvoorbeeld aan vuurspugen of het openblazen van een deur.

Net als de console heeft ook de controller een wit/zwarte kleurstelling. De schouderknoppen zijn zwart en de grip is in het wit uitgevoerd. Of deze witte grip er naar een jaar intensief gamen nog zo wit uit zal zien hebben we helaas niet kunnen testen, maar we kunnen ons zo voorstellen dat deze besmettelijke kleur met een beetje snaaien tijdens het gamen al snel zal verkleuren.

In de verpakking vind je naast de console en controller ook alle aansluitkabels; een stroomkabel, een HDMI-kabel en een USB kabel. Laatstgenoemde is bedoelt om de draadloze controller aan de console te kunnen verbinden, waarna deze automatisch oplaadt. De wireless controller beschikt over een 1.560 mAh accu – wat een enorme verbetering is ten opzichte van de 1.000 mAh batterij van de DualShock 4.

In de praktijk kun je zo’n 6 tot 11 uur gebruik maken van de DualSense alvorens deze weer aan de oplader gelegd moet worden. Deze grote variatie in accuduur hangt nauw samen met het spel dat je speelt en in hoeverre hierbij veel gebruik wordt gemaakt van de haptische feedback en adaptieve triggers. Deze nieuwe functies vergen namelijk nogal wat van de batterij. Maar zelfs als je een game speelt waarbij er veelvuldig gebruikt wordt gemaakt van alle functionaliteiten die de DualSense controller te bieden heeft, is de accuduur toch nog beduidend beter dan die van de DualShock 4 – wat absoluut een pluspunt is.

Sony heeft ook al enkele PS5 accessoires bekend gemaakt, waaronder een DualSense Charging Station, waarmee je twee PS5 controllers tegelijk kunt opladen. Voor een extra DualSense controller betaal je € 70. Het oplaadstation kost een additionele € 40, deze hebben we helaas nog niet kunnen testen voor deze review.

Wat betreft de beschikbare kleuren, vooralsnog is er alleen een wit/zwarte uitvoering beschikbaar van zowel de console als de controller. Wel heeft Sony officieel laten weten dat er meerdere edities / kleurvarianten in de pijplijn zitten. Zo is de vraag vanuit de gaming communicatie naar een zwarte PS5 enorm groot, daarnaast is de verwachting dat er door de tijd heen verschillende Limited Edition uitvoeringen ontworpen zullen worden.

Zo maakte LetsGoDigital eerder dit jaar in samenwerking met de Italiaanse 3D grafisch designer Giuseppe Spinelli onze eigen PlayStation 5 Limited Edition console, in de vorm van een PS5 Spiderman Miles Morales Edition.

De witte zijpanelen van de console zijn overigens vervangbaar. Dit is voor het eerst in de geschiedenis van PlayStation. Mocht je op den duur een ander design wensen, dan is het dus niet nodig om de hele console te vervangen. Dit heeft er online in geresulteerd dat er nu al tal van bedrijven spraakmakende PS5 skins (stickers) hebben ontworpen voor de PS5. Officiële PS5 facecplates zijn echter nog niet bekend gemaakt door Sony. Ook laat het bedrijf de verkoop van PS5 faceplates door derden niet toe, dit goudmijntje wil Sony graag voor zichzelf houden.

LetsGoDigital heeft hier echter wat op bedacht, wij zijn namelijk een Black Friday winactie gestart (geldig t/m 5 Dec 2020) , waarbij we 5 custom-made PlayStation 5 faceplates weggeven in thema van Spider-Man Miles Morales.

Hardware & 3D audio

Sony heeft de PlayStation 5 voorzien van sterk verbeterde hardware. AMD heeft een op maat gemaakte CPU ontworpen, op basis van de 3de generatie octa-core Ryzen-lijn, die is gebouwd op de nieuwe 7nm Zen 2 microarchitectuur van Sony. Deze chip heeft een maximale kloksnelheid van 3,5Ghz en beschikt over 16GB GDDR6 geheugen.

De 10,28 teraflops GPU, een aangepaste variant van de Radeon Navi familie, biedt ondersteuning voor hardwarematige ray tracing en wordt gekenmerkt door een variabele snelheid van 2,23Ghz en 36 CU’s. Ray tracing is een techniek dat al langer wordt toegepast bij PC gaming, hierbij wordt zonlicht gesimuleerd waardoor schaduwen en reflecties er bijzonder reëel uitzien. Ook zie je prachtige weerkaatsingen van licht op objecten die je tegenkomt. Deze technologie is nu voor het eerst beschikbaar op een game console – geldt overigens ook voor de Xbox Series X – en komt bijzonder goed tot z’n recht bij een spel zoals Spider-man Miles Morales. De beelden zien er werkelijk levensecht uit, zeker als je gebruik maakt van een 4K HDR TV.

De PlayStation 5 is beduidend krachtiger dan zijn voorganger en de hardwarematige ray-tracing zorgt ervoor dat beelden er niet alleen nog scherper, maar ook nog echter uitzien. Daarnaast maakt de AMD-chip ook 3D-audio mogelijk, wat moet bijdragen aan een extra meeslepende game-ervaring. Deze functie hebben we echter nog niet kunnen testen, want via de geluidsinstallatie van je televisie wordt deze 3D audio functie niet ondersteunt. Erg teleurstellend!

Om de 3D audio te kunnen ervaren dien je vooralsnog gebruik te maken van een gaming headset, zoals de nieuwe Sony Pulse 3D headset. Je kunt de headset via de 3.5mm aansluiting of via USB aansluiten. Hoewel Sony heeft aangegeven te werken aan built-in TV speaker support is het vooralsnog onduidelijk wanneer deze update uitgerold zal worden.

Nieuw is ook de integratie van een SSD. De ingebouwde PCIe 4.0 NVMe SSD is bijzonder snel en brengt verschillende voordelen met zich mee. Zo behoren laadtijden tot het verleden, spellen worden bijzonder snel ingeladen en ook het opslaan van je spelvoortgang gaat vele malen sneller dan voorheen. Hetzelfde geldt voor het opstarten van de spelconsole en voor de installatie van games.

De ingebouwde SSD heeft een capaciteit van 825GB en kan transfersnelheden bereiken van maar liefst 5,5GB/s. Voor het downloaden en updaten van games ben je echter aangewezen op je draadloze WiFi of bedrade LAN netwerk en zal de snelheid dus samenhangen met de snelheid van je internetnetwerk. Zelf woon ik in het buitengebied, waar m’n internetsnelheid niet bepaald toereikend is om de vele gigabytes aan benodigde updates te downloaden. Met als resultaat dat de SSD het installeren van games wel immens snel maakt, maar het downloaden zelf verloopt nog altijd tergend langzaam. Hoewel dit probleem niet door Sony opgelost kan worden, is het wel belangrijk om je het verschil hiertussen te realiseren.

Een ander belangrijk voordeel van de PS5 is de backwards compatibiliteit met de PS4. Het bleef lange tijd onduidelijk, maar het is Sony gelukt: de PlayStation 5 is compatibel met de meeste PS4 spellen. Je kunt jouw oude PS4 verzameling dus gewoon blijven gebruiken. Sterker nog, dankzij de verbeterde hardware zal je bestaande gamecollectie er nóg beter uitzien op de PS5. Sony heeft het voor elkaar gekregen om veruit de meeste PS4 titels compatibel te maken met de PS5 – wat natuurlijk een groot voordeel is voor PlayStation 4 eigenaren die overwegen om over te stappen naar de nieuwe generatie.

Toch moet gesteld worden dat Sony minder aandacht heeft besteed aan de backwards compatibiliteit dan Microsoft. De oude Xbox games zijn beter geoptimaliseerd, bovendien gaat de ondersteuning verder dan alleen Xbox One games – zo kun je ook de nog oudere Xbox 360 games spelen op de Xbox Series X. Voor Sony geldt dat PS4 games wel compatibel zijn met de PS5, helaas worden spellen van eerdere PlayStation consoles niet ondersteunt.

Ben je liefhebber van VR games? Dan zit je bij Sony goed. Hoewel er nog geen PSVR 2 is aangekondigd heeft Sony de PS5 wel compatibel gemaakt met de bestaande PSVR headset en de PS Camera. Je dient hiervoor overigens wel een PlayStation Camera adapter te gebruiken, deze is gratis aan te vragen via de website van de fabrikant.

Aansluitingen en externe SSD

De diskdrive van de PlayStation 5 is aan de voorzijde te vinden, deze fungeert tevens als Blu-ray speler. Handig als je films wilt afspelen via je spelconsole. Mocht je overigens twijfelen of je beter de Sony PS5 of de PS5 Digital Edition kunt kopen, realiseer je dan dat je met de digitale editie niet alleen de Blu-ray speler mist, je bent ook aangewezen op de PlayStation Store voor het kopen van games. Het is zelden dat spellen via de PlayStation Store goedkoper worden aangeboden dan elders, waardoor de kans groot is dat je door de tijd heen alsnog duurder uit bent met de Digital Edition.

Wat betreft de aansluitingen, aan de voorkant van de console vind je een snelle USB-C poort en een langzamere USB-A poort. Aan de achterzijde zijn een tweetal USB-A SuperSpeed poorten, een LAN poort, een HDMI 2.1 poort en een stroomaansluiting te vinden. Daarnaast biedt de console ondersteuning voor het snelle WiFi 6 netwerk.

Het is ook mogelijk om een externe SSD aan te sluiten op de PS5, hiervoor is plaats gemaakt achter de beschermkap. Dit klinkt zeker als een pluspunt, er zit echter wel een grote ‘maar’ aan die externe opslag. Deze functie is namelijk softwarematig uitgeschakeld door Sony… Zodoende kun je vooralsnog alleen PS4 games spelen en opslaan via een externe drive (SSD of HDD) die je via USB verbindt.

PS5 games kun je niet opslaan of spelen via een externe schijf. Dat is een duidelijk nadeel, temeer omdat de ingebouwde SSD een grootte heeft van slechts 825GB. Dit klinkt misschien als behoorlijk groot, maar als je je bedenkt dat een game tot wel 100GB groot is, dan realiseer je je al snel dat deze opslagcapaciteit niet eindeloos is. Zeker ook omdat de basisconfiguratie al behoorlijk wat geheugen inneemt, waardoor er slechts 667,2 GB effectieve opslagcapaciteit overblijft.

Wil je de externe opslag uitsluitend gebruiken voor je PS4 spellen (wat momenteel dus ook de enige mogelijkheid is), dan kun je overwegen een externe HDD te gebruiken. Een HDD is beduidend goedkoper dan een SSD, maar ook langzamer. Mocht je veel PS4 games willen spelen via de PS5, dan kun je jouw PS4 games op een externe HDD opslaan en spelen, zo hoef je geen gebruik te maken van het dure en beperkte SSD geheugen. Je kunt het zelfs zo instellen dat alle PS4 games + de gamedata automatisch worden opgeslagen op de externe opslag.

PS5 games kun je niet spelen en/of opslaan via een HDD – ook niet na de nog uit te rollen software-update, deze games zijn namelijk uitsluitend compatibel met SSD. Mocht je besluiten om te investeren in een externe SSD, overweeg dan een PCIe 4.0 NVMe SSD – deze zijn vergelijkbaar met de ingebouwde SSD van de PlayStation 5. Een PCIe 4.0 SSD is helaas niet goedkoop, maar wel 2x zo snel zijn als de oude PCIe 3.0-schijven. Deze hoge snelheid is nodig om optimaal gebruik te kunnen maken van de enorme prestatiekracht van de PS5.

Het aanbod SSD’s met een PCIe 4.0 interface is helaas nog beperkt, één van de compatibele schijven is de Samsung 980 Pro SSD, die halverwege dit jaar werd aangekondigd in drie opslagformaten. Voor de 500GB variant betaal je een adviesprijs van €145, het 1TB model kun je kopen voor €230. Deze bieden een leessnelheid van 7GB/s en een schrijfsnelheid van 5GB/s.

PlayStation 5 installatie

Tijd om de console aan te sluiten. Na het selecteren van de juiste taal wordt je al vrij snel gevraagd om de controller aan te sluiten via de USB-aansluiting om zo voor het eerst een verbinding tussen beide apparaten op te zetten. Tijdens de installatie kun je ook op eenvoudige wijze bepalen welke beeldratio het beste bij jouw TV past – je kunt het getoonde beeld verkleinen/vergroten totdat deze exact aansluit bij jouw televisie. Hetzelfde geldt ook voor de helderheid, mits je TV HDR ondersteuning biedt.

Er staat al direct een update voor je klaar van zo’n 18GB. Deze kun je indien gewenst nog even overslaan, afhankelijk van de snelheid van je internet netwerk kan deze installatie namelijk meerdere uren in beslag nemen. Afgezien van deze update is de installatie binnen enkele minuten te voltooien, zodat je direct kunt beginnen met gamen.

Handig zijn de vele instellingsmogelijkheden. Het is bijvoorbeeld mogelijk om in de console zelf aan te geven welke moeilijkheidsgraad van games je doorgaans prefereert. Ben je eraan gewend geraakt om Y-Axis inverted te spelen, ook dat is in te stellen in de console zelf – zo hoef je die voorkeuren niet meer per spel aan te geven, hoewel die mogelijkheid natuurlijk wel blijft bestaan.

Voorgeïnstalleerde game Astro’s Playroom

Een leuke extra is het gratis voorgeïnstalleerde spel Astro’s Playroom, deze game is uitgegeven door Sony Interactive Entertainment en ontworpen om op spelende wijze kennis te maken met de PlayStation 5 en alle functies die de nieuwe DualSense controller te bieden heeft.

Nog voordat het spel start krijg je eerst een controller demo te zien, om zodoende kennis te maken met de vijf belangrijkste functies van de DualSense controller: Trillen, Adaptieve triggers, Touchpad, Bewegingssensor en ten slotte de Microfoon. Hierbij moet gesteld worden; je raakt direct onder de indruk van deze nieuwe gamepad. De mate en wijze waarop de trillingen te voelen zijn is fenomenaal en een duidelijke revolutie ten opzichte van voorgaande controllers.

Astro’s Playroom is een grappige adventure game waar je jezelf zeker een aantal uur mee kunt vermaken. Deze 3D platform game is het vervolg op Astro Bot Rescue Mission, dat in 2018 werd uitgegeven als gratis PS4 VR game, bedoelt om alle PSVR headset mogelijkheden te ontdekken.

De eerste twee keer kon ik Astro’s Playroom zonder problemen opstarten en spelen. Daarna liep het systeem vast tijdens het opstarten van het spel. Het vervelende was; nadat ik de spelconsole opnieuw had opgestart was het nog steeds niet mogelijk om het spel op te starten. Via het Reddit forum kwam ik er al snel achter dat ik niet de enige ben met dit euvel.

De oplossing die werd genoemd: deïnstalleren en opnieuw installeren. Dat heb ik dan ook gedaan. Gelukkig wordt de spelvoortgang onthouden, na de her-installatie kun je dus gewoon verder waar je gebleven was. Helaas bleek dit echter van korte duur te zijn, want niet veel later sloeg het spel opnieuw vast… Hoewel een herinstallatie ditmaal niet nodig was, doet zo’n crash natuurlijk wel afbreuk aan het spelplezier. Een snelle console is natuurlijk gewenst, maar een stabiel systeem is naar mening nog veel belangrijker.

Bij de lancering van een nieuwe spelconsole is het niet abnormaal om bugs tegen te komen. Hier zijn spelconsolefabrikanten uiteraard ook van op de hoogte. Tijdens de installatie van de PS5 wordt je dan ook gevraagd of je akkoord gaat met het doorsturen van data naar Sony. Op deze wijze wordt Sony onder andere op de hoogte gesteld als het systeem crasht. Gebeurt dit bij meerdere gebruikers, dan zal er een softwarematige oplossing gezocht worden.

Hoewel dit soort kinderziektes door de tijd heen zeker verholpen zullen worden, wordt jij als vroege gebruiker toch een beetje als proefpersoon gebruikt. Vind jij dit soort bugs hinderlijk, dan doe je er verstandig aan om nog even te wachten met het kopen van de PlayStation 5.

Zo werd een dag of 10 geleden bekend dat de PS5 een behoorlijk hardnekkige download-bug kent. Als je hiermee te maken krijgt is het noodzakelijk om het volledige systeem te resetten naar de fabrieksinstellingen. Gelukkig heeft Sony hier inmiddels een tijdelijke oplossing voor bedacht; door de PS5 in veilige modus op te starten wordt het probleem met de downloadwachtrij opgelost.

Helaas blijft het hier echter niet bij, want sindsdien doen zich alweer nieuwe verhalen de ronde op internet dat de PS5 bij een aantal gebruikers ook crasht in rustmodus. Voor dit probleem is vooralsnog geen oplossing gevonden, noch heeft Sony een officiële reactie uitgebracht. De komende periode zullen er ongetwijfeld nog een aantal bugs aan het licht komen.

Een 8K game console om te gamen in 4K @ 120fps

De PlayStation 5 is een 8K game console, waarbij gebruik wordt gemaakt van upscaling technologie. De gamebeelden zien er echter net zo goed uit op een 4K televisie. Heb je geen 4K TV? De console biedt ook support voor 1080p Full HD. Opmerkelijk genoeg wordt de 1440p Quad HD resolutie niet ondersteunt door de PS5. Hoewel er weinig TV’s zijn met deze resolutie, zijn er des te meer QHD gaming monitors. Waar de PlayStation 5 deze output dus niet ondersteunt, biedt de Xbox Series X wel een 1440p instelling. Datzelfde geldt overigens ook voor Dolby Vision, in plaats daarvan heeft Sony gekozen voor HDR10 – dat eveneens bijdraagt aan een extra rijke kleurbeleving.

De spelcomputer ondersteunt games tot maximaal 8K resolutie @ 60 frames per seconde. Vooralsnog zijn er echter geen games beschikbaar die deze enorm hoge resolutie ondersteunen. In de praktijk zullen spelletjes die draaien op 4K @ 60fps er echter ook zeer realistisch en indrukwekkend uitzien – hoewel het verschil met de PS4 Pro (4K @ 30fps) natuurlijk niet bijzonder groot is.

Een aantal games in de gamebibliotheek van PlayStation biedt ook ondersteuning voor 4K @ 120fps, deze hoge framesnelheid zorgt ervoor dat beelden nog mooier en vloeiender in elkaar overlopen. Momenteel is het aanbod spellen waarbij deze hoge framesnelheid ondersteunt wordt nog zeer beperkt.

Bovendien lijkt Sony het voor gameontwikkelaars behoorlijk moeilijk te hebben gemaakt om de 120 frames per seconde te kunnen halen – moeilijker dan concurrent Xbox, zo liet ontwikkelaar Rocket League onlangs weten aan Eurogamer. Zodoende blijft het nog even de vraag of er in de toekomst veel PS5 games worden uitgebracht met 4K @ 120fps ondersteuning.

HDMI 2.1 maakt het tevens mogelijk om een variabele refresh-rate (VVR) toe te passen. Echter, op het moment van schrijven wordt deze functie niet ondersteunt door de PS5, terwijl Xbox deze optie al wel verschillende jaren aanbiedt. Dit zorgt ervoor dat beelden veel vloeiender en soepeler in elkaar overlopen. Ondertussen heeft Sony wel bevestigd dat deze functie nog beschikbaar zal worden gesteld voor de nieuwe PlayStation, desalniettemin blijft het vooralsnog onduidelijk wanneer deze software-update beschikbaar wordt gesteld.

Wat betreft de geluidsproductie, veel gamers vinden de PS4 (Pro) te luidruchtig, regelmatig maakt de console zoveel lawaai dat dit ten koste gaat van het spelcomfort. Daar hadden wij bij de PS5 totaal geen last van gehad, het systeem was werkelijk fluisterstil. Alleen toen Astro’s Playroom vastsloeg begon de console op hoge toeren te draaien en werd er duidelijk veel meer geluid geproduceerd. Afgezien daarvan bleef het bij ons test exemplaar muisstil.

Hier moet echter wel een kanttekening bij geplaatst worden, want op internet lees je ook verschillende reacties van gamers die de console wél erg lawaaierig vinden. Dit lijkt per game en per console te verschillen. Inmiddels zijn journalisten er achter gekomen dat Sony de ventilator van twee verschillende fabrikanten afneemt, die onderling van elkaar verschillen qua specs. De 23 blades variant van Delta is beduidend stiller dan de 17 blades variant van Nidec. Helaas kun je vooraf niet zien welk model je koopt, het lijkt er dus op dat je hier een beetje geluk bij moet hebben. Ondertussen heeft Sony ook officieel gereageerd op het geluid dat de PS5 produceert, hier worden enkele tips gegeven om dit te beperken.

PS5 Interface: Home Screen & Control Center

Sony heeft de user interface van de PlayStation 5 vernieuwd, de interface oogt duidelijk en strak. De belangrijkste bedieningselementen zijn de Home Screen en de Control Center. De PS5 Home Screen, oftewel het startscherm verschaft toegang tot al je games, media en algemene instellingen.

Hier zijn ook de bekende PS abonnementen en services in verwerkt, zoals PlayStation Plus en PlayStation Now. Ook de PlayStation Store is direct vanuit de Home Screen toegankelijk. Remote Play kun je tevens activeren via de Home Screen. De interface is lichtelijk aangepast, maar de bediening ervan werkt vertrouwd, zeker als je al een PlayStation console gewend bent.

Er zijn ook verschillende apps beschikbaar. Zo kun je jouw gamebeelden eenvoudig delen met de online community via Twitch of YouTube. Wil je de spelconsole inzetten voor het kijken van een film, dan kun je gebruik maken van de apps Netflix, Disney+, Prime Video of Apple TV.

Ook wordt vanuit het startscherm de mogelijkheid geboden om Share Factory te downloaden, het gaat om een vernieuwde app ten opzichte van de PS4. Share Factory Studio stelt gebruikers in staat om 4K HDR gameplayvideo’s te editen en te uploaden naar YouTube, Twitter of naar je Game Base vrienden.

De Control Center is geheel nieuw en geeft de gebruiker de mogelijkheid om tijdens het gamen instellingen te wijzigen – zonder dat je het spel hoeft te verlaten. De Control Center is ten alle tijden op te roepen via de PlayStation knop en is een waardevolle toevoeging op de PS5.

Ook het uitschakelen van de spelconsole geschiedt via de Control Center. Net als het checken van je downloads, het instellen van de audio, microfoon en accessoires. Sta je graag in contact met anderen tijdens het gamen? Via de Control Center kun je ook eenvoudig inzien welke van je vrienden online zijn.

Vervolgens kun je besluiten om diezelfde game te starten of je vrienden te laten meegenieten van een screenshot of gameplay video die jij net hebt gemaakt. Beleef je net een hoogtepunt; nodig je vriend uit, zo kan hij via picture-in-picture mode precies zien wat jij doet – zonder dat hij/zij het spel eerst moet afsluiten.

Via de Control Center heb je ook een optie genaamd ‘Schakelen’, deze optie stelt gebruikers in staat om eenvoudig één van de laatst gespeelde games te selecteren om deze vervolgens verder te kunnen spelen. Absoluut een handige functie.

Het getoonde menu kun je overigens eenvoudig customizen, door instelmogelijkheden weg te laten of juist besturingsopties toe te voegen. Ook kun je de lettergrootte eenvoudig aanpassen, zo kun je de interface helemaal instellen zoals jij dat prefereert.

Daarnaast heeft Sony de Control Center voorzien van ‘Kaarten’, waar je doorheen kunt scrollen. Dit is even wennen en wat mij betreft iets minder overzichtelijk dan verwacht. Temeer omdat je niet alle kaarten in één oogopslag kunt zien.

De eerste kaart stelt je op de hoogte van het laatste nieuws, van game publishers die je volgt. Een andere kaart toont de screenshots die je tijdens het gamen hebt vastgelegd. De screenshots kun je vervolgens delen met vrienden of bijvoorbeeld op Twitter plaatsen. De deel-opties zijn wat beperkt, hoewel het wel mogelijk is om de screenshots via USB over te dragen, om deze ook op andere devices te kunnen bekijken en zodoende bijvoorbeeld te kunnen delen via social media kanalen.

Ook is er een Activiteiten kaart, dit is de belangrijkste toevoeging zo meldde Sony in haar first look video van de PS5 user interface. Via de Activiteiten kaart geeft de PlayStation 5 je onder andere inzicht in hoe lang het naar verwachting nog duurt voordat je dat bewuste game level hebt uitgespeeld. Dit geldt overigens niet voor alle games, spelontwikkelaars moeten deze optie namelijk wel inbouwen.

Kom je er even niet meer uit? Bij sommige PS5 games zal er ook een officiële ‘Game Hulp’ beschikbaar worden gesteld, dit geldt overigens alleen voor PlayStation Plus abonnementhouders. Sommige kaarten ondersteunen ook een picture-in-picture mode en een side-by-side modus. Zodoende kun je blijven gamen, terwijl er aan de zijkant van je beeld een ‘Help-video’ wordt getoond.

Beschikbare PS5 games en prijzen van spellen

Een nieuwe game console kan nog zo krachtig en vooruitstrevend zijn, als er geen leuke games beschikbaar zijn dan ben je snel uitgespeeld. Gelukkig zit dat bij Sony wel goed. Sony heeft inmiddels verschillende interessante PS5 Exclusives aangekondigd, de komende periode zal het aantal beschikbare PS5 games vanzelfsprekend alleen maar toenemen.

Eén van de meest besproken launch-titels voor de PS5 zijn Spider-Man Miles Morales en Demon’s Souls Remake. Ben je meer van de adventure games? Sinds deze week kun je ook Sackboy: The Big adventure kopen voor de PS5. Dit zijn allemaal spellen van PlayStation Studios. Daarnaast zijn er natuurlijk ook interessante third-party games beschikbaar, denk bijvoorbeeld aan Godfall, Assassin’s Creed Valhalla en Call of Duty Black Ops Cold War – deze games zijn per direct verkrijgbaar voor de PS5.

De komende periode worden er nog verschillende andere interessante gametitels verwacht, waaronder God of War: Ragnarok, Horizon: Forbidden West en Gran Turismo 7. Ook de third-party games Hitman 3, Nioh 2 en DeathLoop zitten nog in de pijplijn. Over de PlayStation 5 game line-up tijdens lancering valt weinig op- of aan te merken, er is voor ieder wat wils.

Over de prijzen van de nieuwe spellen valt nog wel heel wat zeggen. Onder de €60 is er namelijk bijzonder weinig verkrijgbaar. Voor de uitgebreidere spellen lopen de prijzen op tot wel €90. Dat kan behoorlijk in de papieren lopen! Natuurlijk zien games er tegenwoordig veel strakker uit dan voorheen, wat ook extra ontwikkeltijd vergt en zodoende een hogere kostprijs met zich mee brengt. Toch ben ik van mening dat de prijsstijging van pak’m beet 25% ten opzichte van PS4 games veel te veel van het goede is.

Helaas is Jim Ryan, CEO van Sony Interactive Entertainment, een andere mening toegedaan. In een interview legde de CEO uit dat de spellen uren speelplezier zullen opleveren en dus niet te duur zijn. Wat mij betreft een vreemde benadering; met de PS4 spellen kun je toch ook uren vooruit?! Bovendien zorgen die hoge prijzen ervoor dat je niet even snel naar de winkel stapt om een leuk spelletje te kopen, zonder eerst uitvoerig onderzoek te doen.

Zo heb ik in mijn kast behoorlijk wat spellen liggen die ik eigenlijk nauwelijks gespeeld heb. Voor een prijs van €60 (gemiddelde prijs van PS4 spellen) wil ik die gok nog wel eens wagen, maar voor €75 / €90 bekijk ik toch liever eerst even wat video reviews op het internet, om te kijken of het spel wel echt bij mij past.

Naast het voor-geinstalleerde spel Astro’s Playroom, hebben we voor deze PS5 review ook de nieuwe platformer Sackboy: The Big Adventure en het legendarische spel Spider-Man Miles Morales uitgeprobeerd. Bij het laatstgenoemde spel komen de verbeterde hardwarecomponenten het best tot hun recht. Grafisch ziet dit spel er echt waanzinnig uit.

Opvallend genoeg is de ray tracing echter alleen toegankelijk wanneer je kiest voor de relatief lage resolutie van 4K @ 30fps (vergelijkbaar met wat de PS4 Pro aankan). Kies je voor de 60fps Performance mode dan wordt de ray tracing niet langer ondersteunt – wat toch een echt gemis is bij een spel zoals Spider-man.

De platformer Sackboy is eveneens een leuk spel. Wel hadden we diverse malen te maken met game clipping. Soms zo erg dat je niet meer verder kunt in het spel – bijvoorbeeld doordat je ergens vanaf valt en ergens tussen beland waar je niet meer weg kunt komen.

Waar kun je de PlayStation 5 kopen?

Gedurende de pre-order periode van de Sony PlayStation 5 werd al snel duidelijk dat de vraag groter is dan het aanbod, zodoende voelde diverse verkopers zich genoodzaakt om geen nieuwe bestellingen aan te nemen.

Zo behoorde NedGame in Nederland tot de eerste die de PS5 aanbod, deze winkelier heeft ook de door ons geteste PS5 geleverd aan het Bonami SpelComputer Museum. NedGame besloot echter al vrij snel om de pre-order verkopen weer stop te zetten.

Daar bleef het echter niet bij. Want winkeliers kregen ook nog eens beduidend minder voorraad toegestuurd door Sony dan vooraf verwacht werd, dit resulteerde in vreemde praktijken. Zo kreeg Coolblue slechts 180 PlayStation 5 consoles geleverd, waardoor het bedrijf besloot om een loting te organiseren onder diegene die een pre-order hadden geplaatst. BCC besloot zelfs om helemaal van de pre-order verkopen af te zien, de 160 consoles die zij geleverd kregen werden binnen een mum van tijd via de site verkocht. Bol.com en MediaMarkt die leverde afgelopen week de laatste pre-order bestellingen uit.

Het lijkt er sterk op dat er nog maar zeer weinig PS5 consoles beschikbaar zijn gesteld in Nederland. Ondanks dat mensen in deze corona periode juist meer thuiszitten en zodoende ook meer gebruik maken van home entertainment producten, zoals een game console. In juli dit jaar was dit nog reden voor Sony om de productie van de PlayStation 5 op te schroeven, helaas heeft dit weinig positiefs gebracht want wereldwijd is de console volledig uitverkocht.

Daar is Sony overigens niet de enige in, want ook de Xbox Series X is uitverkocht en destijds hebben we ook exact hetzelfde zien gebeuren bij de Nintendo Switch. Waarschijnlijk zal voor het eind van het jaar nog een nieuwe levering PS5 consoles beschikbaar komen in Nederland. Op het moment van schrijven meldt elke webshop echter wat anders. Sommige retailers spreken over levering in december, terwijl anderen pas rond februari 2020 weer een nieuwe voorraad verwachten.

PlayStation 5 review conclusie

Na verschillende dagen doorgebracht te hebben met de PlayStation 5 moeten we helaas concluderen dat de console aanvoelt alsof deze nog niet helemaal af is. Het gevoel dat bij ons achter blijft: de product lancering heeft overhaast plaatsgevonden.

Nadat Sony in oktober 2019 bekend maakte dat de product release gepland stond voor de 2020 December feestdagen is er met man en macht gewerkt om deze launch-datum ook daadwerkelijk te kunnen halen. Niet alleen om PlayStation fans tegemoet te komen, maar ook vanwege de hevige concurrentiestrijd met Microsoft – die 9 dagen eerder dan Sony de Xbox Series X en Xbox Series S heeft uitgebracht.

Het design van de PlayStation 5 is simpelweg niet praktisch en te goedkoop uitgevoerd. Veel van de nieuwe functies zijn ook nog niet of beperkt beschikbaar – van het gebruik van een externe SSD, tot aan de 3D audio. Ray-tracing dat momenteel alleen werkt als je kiest voor een lagere resolutie (4K @ 30fps) en ook de variabele verversingssnelheid (VVR) via HDMI 2.1 wordt nog niet ondersteunt. Een 8K console waar geen 8K games voor beschikbaar zijn, om nog maar niet te spreken over de prijs van de spellen. Bij alle nieuwe functies lijkt een kanttekening geplaatst te moeten worden.

Daarnaast heb je natuurlijk te maken met een geheel nieuwe console, wat een reeks bugs met zich mee brengt. Je mag er vanuit gaan dat deze problemen door de tijd heen wel softwarematig opgelost zullen worden. Net zoals het game portfolio verder uitgebreid zal worden. Toch draait het systeem simpelweg nog niet stabiel en hoewel ons test exemplaar wel extreem stil was, blijkt ook dit nogal te verschillen per console.

Zodoende kan ik je op dit moment nog niet adviseren om een PS5 te kopen – iets dat ik absoluut niet had verwacht voordat ik aan deze review begon. Voor die-hard gamers ligt dit misschien wat anders, zij nemen de ongemakken eerder voor lief en kijken uit naar betere tijden. Misschien is het dan ook maar beter dat de voorraad zo beperkt is. Dat stelt Sony in de gelegenheid om de PS5 eerst af te maken, zodat gamers ook daadwerkelijk datgene geleverd krijgen, wat hen de afgelopen maanden is beloofd door Sony.

De basis is gelukkig wel goed, zo is de hardware beduidend krachtiger dan voorheen en ook de interface ziet er duidelijk en gebruiksvriendelijk uit. De voordelen van een SSD komen goed tot hun recht. De game console is in een mum van tijd op te starten en de loadings screens behoren tot het verleden. Ook de backwards compatibiliteit met PS4 spellen is een duidelijke plus.

Het meest positieve van de PS5 is echter zonder twijfel de nieuwe gamepad, want de wireless DualSense controller levert wél daadwerkelijk een next-gen game-ervaring. De haptische feedback en adaptieve triggers zijn een fantastische toevoeging, ook de ingebouwde microfoon / speaker zorgt voor een extra rijke game ervaring.

Nieuwe PlayStation uitproberen bij het Bonami SpelComputer Museum

Wil jij de nieuwe console eerst eens op je gemak uitproberen? Dat kan bij het Bonami SpelComputer Museum. Het Zwolse museum heeft een PS5 Experience Zone ingericht waar bezoekers naar hartenlust kunnen spelen op de nieuwe PlayStation game console. Na het kopen van een entreekaartje kun je onbeperkt gebruik maken van de retro arcadehal én de nieuwe PlayStation 5.

Het Bonami Game Museum is het grootste spelcomputer & computer museum in Nederland, waar educatie en plezier hand in hand samengaan. In het interactieve museum krijg je een beter beeld van de geschiedenis van de spelcomputer en de (home) computer. Daarnaast staan de meeste apparaten speelbaar opgesteld voor het publiek. Het gaat hierbij zowel om retro spelmachines als moderne spelapparaten van Sony, Microsoft en Nintendo. Zeker de moeite waard om een dagje naartoe te gaan.

Vanzelfsprekend heeft het museum alle benodigde voorzorgsmaatregelen getroffen om de verspreiding van corona tegen te gaan. Hierdoor is het momenteel noodzakelijk om je bezoek vooraf in te plannen, door een online reservering te plaatsen. Ter plekke wordt je gevraagd een mondkapje te dragen en bij de spelapparaten staan voldoende antibacteriële sprays opgesteld om je handen schoon te houden en zo de hygiëne te kunnen waarborgen.